Δομικές αλλαγές στο νηπιαγωγείο

ΣΤΟ ΙΔΙΟ ΕΡΓΟ ΘΕΑΤΕΣ 

ΑΦΗΣΤΕ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΝΑ ΜΑΘΟΥΝ ΠΑΙΖΟΝΤΑΣ! 

ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΟΛΟΠΛΕΥΡΟ, ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟ! 

ΟΧΙ ΣΤΗΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ/ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΩΝ ΠΟΥ ΔΙΑΣΠΟΥΝ ΤΗΝ ΕΝΙΑΙΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΚΑΙ ΚΑΤΑΚΕΡΜΑΤΙΖΟΥΝ ΤΗ ΓΝΩΣΗ 

Δεν αποτελεί πλέον έκπληξη αλλά δυστυχώς συνήθη πρακτική ο τρόπος που το Υπουργείο Παιδείας και η Κυβέρνηση νομοθετούν για την παιδεία.Πριν λίγες ημέρες, η Υπουργός Παιδείας εξήγγειλε την καθολική εφαρμογή της εισαγωγής Αγγλικών στα Νηπιαγωγεία καθώς και των εργαστηρίων δεξιοτήτων (όπως ονομάζονται και όχι εργαστηρίων γνώσεων) καθώς και την αλλαγή των αναλυτικών προγραμμάτων προς μια διαφορετική κατεύθυνση από αυτή που ήδη υπήρχε.

Το Υπουργείο Παιδείας «αποφασίζει και διατάσσει» εν μέσω πανδημίας: Αυξάνει τον ανώτατο αριθμό των παιδιών στο τμήμα από 22 σε 25 στο Νηπιαγωγείο.Αλλάζει το σύστημα εισαγωγής στα Πανεπιστήμια την ώρα που τα παιδιά γράφουν εξετάσεις. Διαφημίζει και εφαρμόζει πιλοτικά προγράμματα (Αγγλικά και εργαστήρια δεξιοτήτων),κρύβει τα αποτελέσματα αυτών των πιλοτικών εφαρμογών και τώρα ανακοινώνει την καθολική εφαρμογή αυτών! Αλήθεια, υπήρξε κάποιου είδους αποτίμηση αυτής της πιλοτικής εφαρμογής; Πραγματοποιήθηκε άραγε μέσω τηλεκπαίδευσης (!!) η πιλοτική εφαρμογή ενός πιλοτικού προγράμματος, η ρητορική του οποίου (ψευδώς) επικαλείται τη βιωματική μάθηση;

Γιατί όμως η εκπαιδευτική κοινότητα αντιδράει, ποιες είναι οι ανάγκες των παιδιών και γιατί πιστεύουμε πως μόνο αρνητική είναι αυτή η εξέλιξη;

· Η πρόθεση κατάτμησης του προγράμματος του νηπιαγωγείου σε διδακτικά αντικείμενα (σήμερα εισαγωγή Αγγλικών, Φυσικής Αγωγής και Ρομποτικής αύριο ίσως Γλώσσας, Μαθηματικών και Φυσικών Επιστημών), δεν λαμβάνει υπόψη τα ιδιαίτερα αναπτυξιακά χαρακτηριστικά αυτής της ηλικίας, ενώ έχει σκοπό να εισαγάγει τα νήπια σε αυστηρά δομημένα προγράμματα.Η ΓΝΩΣΗ μετατρέπεται σε αποσπασματική και κατακερματισμένη, ενώ η εισαγωγή διδακτικών αντικειμένων και ειδικοτήτων στερεί από τη διδακτική πράξη τον ενιαίο και συνεχή της χαρακτήρα.

· Η εκμάθηση ξένης γλώσσας (αγγλικών) στο νηπιαγωγείο περικόπτει το χρόνο του παιχνιδιού και των αυθόρμητων δραστηριοτήτων που το ίδιο επιλέγει και δημιουργεί, οι οποίες συνεργούν στην ανάπτυξη της αυτονομίας του, και ακυρώνει την καλλιέργεια ενός παιδαγωγικού κλίματος, όπου η μάθηση έχει νόημα για το ίδιο.

· Επιπλέον, λειτουργεί εις βάρος της κοινωνικής του διαπαιδαγώγησης (Γκόττε, 2005, σ. 18)[1], η οποία είναι ένας από τους πιο σημαντικούς ρόλους του νηπιαγωγείου αφού διαταράσσει τη ροή ενός ελεύθερου και ευέλικτα δομημένου προγράμματος και των οργανωμένων δραστηριοτήτων που επιλέγει η/ο εκπαιδευτικός, σύμφωνα με τις ανάγκες της ευρύτερης ή των επιμέρους ομάδων.

· Τα αποτελέσματα μιας τέτοιας παρέμβασης είναι αμφιλεγόμενα για τα δίγλωσσα παιδιά, που αντιμετωπίζουν πρόβλημα στην εκμάθηση της ελληνικής ως ξένης γλώσσας, ενώ η πράξη έχει δείξει ότι πολύ λίγα έχει να προσφέρει σε σχέση με άλλες γλωσσικές δραστηριότητες που συμβάλλουν στην καλύτερη προσαρμογή του στο σχολικό περιβάλλον και την ολόπλευρη ανάπτυξη του, τη στιγμή μάλιστα που η χώρα μας έχει πολύ υψηλό ποσοστό γλωσσομάθειας πανευρωπαϊκά .

· Ακυρώνεται η γνώση διαμέσου του παιχνιδιού με μεικτές ηλικίες παιδιών και οργάνωσης της διδασκαλίας σε κέντρα διαφέροντος υπό την μορφή σχεδίων εργασίας, project και διαθεματικών δραστηριοτήτων, αφού ξεκομμένα διδακτικά αντικείμενα εισάγονται στο ωράριο λειτουργίας αποκόπτοντάς πολύτιμο χρόνο από τις δραστηριότητες.

· Παραγκωνίζονται οι ανάγκες των παιδιών, ενώ ταυτόχρονα ακυρώνεται η θετική «προσκόλληση» σε ένα σταθερό πρόσωπο, τον εκπαιδευτικό της τάξης, τον/την νηπιαγωγό, που θα συμβάλει στην ομαλή προσαρμογή του παιδιού στο σχολικό περιβάλλον.

· Επίσης η πρόταση αλλαγής του Αναλυτικού προγράμματος του Νηπιαγωγείου προς την κατεύθυνση νεοφιλελεύθερων λογικών αλλά καιιδιωτικών οικονομικώνπιέσεων και συντεχνιακών συμφερόντων (όπου το παιδί αποτελεί προϊόν- πελάτη και τα πάντα μπαίνουν υπό το πρίσμα των μετρήσεων) μεταλλάσσει το πιο δημιουργικό κομμάτι της εκπαίδευσης -αυτό του νηπιαγωγείου- και υποβαθμίζει το δημόσιο σχολείο, εισάγοντας τα νήπια σε αυστηρά δομημένα προγράμματα που καθορίζονται και από το χρόνο.

· Το αναλυτικό πρόγραμμα (ΔΕΠΠΣ, 2002, σ. 2)[2] του νηπιαγωγείου στη χώρα μας, αν και υπάρχει η ανάγκη εκσυγχρονισμού του στα σύγχρονα δεδομένα (υποχρεωτικότητα, πρόσφυγες, δίγλωσσα παιδιά, μετάβαση στο δημοτικό κ.ά.) ανήκει στην κατηγορία των προγραμμάτων που προωθούν την ιδέα της ολιστικής αντίληψης του κόσμου από τα παιδιά, τον κοινωνικό χαρακτήρα της γνώσης, τη σημασία της βιωματικής μάθησης, τη δημιουργική αξιοποίηση της τεχνολογίας στη ζωή και την εκπαίδευση των ατόμων.

· Το νηπιαγωγείο είναι η μόνη βαθμίδα εκπαίδευσης στην Ελλάδα που δεν υπάρχουν διακριτά γνωστικά αντικείμενα. Το αναλυτικό του πρόγραμμα είναι διαμορφωμένο σε επιμέρους κατευθύνσεις προγραμμάτων σχεδιασμού και ανάπτυξης δραστηριοτήτων Γλώσσας, Μαθηματικών, Μελέτης Περιβάλλοντος, Δημιουργίας & Έκφρασης (Μουσική, Εικαστικά, Φυσική Αγωγή, Δραματική Τέχνη) και Πληροφορικής, τα οποία δεν νοούνται ως ξεχωριστά «μαθήματα»[3], αλλά αποτελούν άξονες οργάνωσης και υλοποίησης δραστηριοτήτων με βάση τα ενδιαφέροντα των παιδιών και τις προτεραιότητες στοχοθεσίας που θέτει ο/η νηπιαγωγός[4].

Εν μέσω όλων αυτών των σημαντικών αλλαγών καιωςπροσυνεννοημένοι με το Υπουργείο,αν και μέχρι τώρα τα συμπεράσματα της πιλοτικής εφαρμογής δεν έχουν ανακοινωθεί , διοργανώνεται πανελλαδική ημερίδα από Συντονιστές Αγγλικώνπου τιτλοφορείται «Πρόγραμμα εκμάθησης Αγγλικών στην πρώιμη παιδική ηλικία» (και μάλλον αναφέρεται στις ηλικίες 3-8), εστιάζοντας στον τρόπο και όχι στηνωφελιμότητα της εισαγωγής διδακτικών αντικειμένων /εκπαιδευτικών ειδικοτήτων. Στην ημερίδα υπάρχει οικειοποίηση του ρόλου των νηπιαγωγών αφού εκλείπει οποιοσδήποτε «διάλογος» με τους εμπλεκόμενους εκπαιδευτικούς(νηπιαγωγούς) που καλούνται να εφαρμόσουν τη συγκεκριμένη εκπαιδευτική διαδικασία. Η επιστημονική πλαισίωση εκλείπει αφού δεν έχουν κληθεί να εκφράσουν τις απόψεις τους , τις δυσκολίες εφαρμογής αλλά και τις αντιρρήσεις τους ούτε καν οι Συντονιστές Εκπαιδευτικού Έργου Νηπιαγωγών πόσο μάλλον οι Νηπιαγωγοί που έρχονται να εφαρμόσουν ένα πρόγραμμα ως « βοηθοί»της « τάξης και της ησυχίας».

Το Υπουργείο Παιδείας για άλλη μια φορά,εφαρμόζει πολιτικές που έρχονται να εξυπηρετήσουν τους σχολάρχες «νομιμοποιώντας» τα κατά παρέκκλιση προγράμματα των ιδιωτικών εκπαιδευτηρίων μη αφουγκραζόμενο τα πραγματικά προβλήματα του δημόσιου σχολείου και παραγκωνίζοντας τις ανάγκες των παιδιών.

Καλούμε το Υπουργείο Παιδείας να σταθεί δίπλα στο Νηπιαγωγείο καλύπτοντας ΑΜΕΣΑ τις ανάγκες των παιδιών για:

👉 ποιοτική εκπαίδευση με το διορισμό όλων των αναπληρωτών νηπιαγωγών/εκπαιδευτικών- σύγχρονων κτιριακών εγκαταστάσεων και εως 15 παιδιά/τμήμα

👉 καθαριότητα με μόνιμο και επαρκές προσωπικό καθαριότητας καθόλη τη λειτουργία

👉 στήριξη των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων και των νηπίων με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες

👉 σχεδιασμό για την πρόληψη των μαθησιακών δυσκολιών και της σχολικής αποτυχίας

👉 μέριμνα για την εξάλειψη των ανισοτήτων πρόσβασης στην εκπαίδευση και αντισταθμιστικών προγραμμάτων λόγω πανδημίας

Απαιτούμε να μη γίνει καμία αλλαγή στο Αναλυτικό Πρόγραμμα του Νηπιαγωγείου που θα μετατρέπει την κοινωνική γνώση σε αποσπασματική, κατακερματισμένη πληροφορία/δεξιότητα με εισαγωγή διδακτικών αντικειμένων και ειδικοτήτων.

_______________________________________________________

[1]Γκόττε, Ρ. (2005). Γλώσσα και παιχνίδι στο νηπιαγωγείο. Γλώσσικήενλισχυση μέσα από το παιχνίδι στο νηπιαγωγείο. Αθήνα: Πατάκης.   
[2] ΥΠΕΠΘ – Παιδαγωγικό Ινστιτούτο. (2002). Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγραμμάτων Σπουδών (ΔΕΠΠΣ) για το Νηπιαγωγείο και Προγράμματα Σχεδιασμού και Ανάπτυξης Δραστηριοτήτων. Αθήνα: ΥΠΕΠΘ – ΠΙ.
[3]Ό.π.: σ. 2.
[4]Ό.π.: σ. 7.